การเพาะขยายพันธุ์ปลานิลในบ่อซีเมนต์เพื่อเลียนแบบธรรมชาติ เหมาะสำหรับเกษตรกรที่มีเนื้อที่จำกัด การบริหารจัดการจะง่าย และเก็บรวบรวมลูกปลาได้ง่ายกว่าการเพาะและขยายพันธุ์ปลานิลในบ่อดินโดยทั่วไป จากการลงพื้นที่เก็บข้อมูลการเกษตรของเจ้าหน้าที่ร่วมด้วยช่วยกันสำนึกรักบ้านเกิด พบกับนายตุ๊ ประทุม หมอดินอาสาและเจ้าของศูนย์เรียนรู้โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริเฉลิมพระเกียรติ บ้านสะเดา ตำบลตาดทอง อำเภอเมืองยโสธร โดยนายตุ๊ได้กล่าวถึงวิธีการเพาะขยายพันธุ์ปลานิลในบ่อซีเมนต์เพื่อเลียนแบบธรรมชาติ ซึ่งโดยส่วนใหญ่เกษตรกรมักจะทำการเพาะขยายพันธุ์ปลานิลในบ่อดิน อีกทั้งยังไม่ทราบว่าการเพาะพันธุ์ปลาในบ่อซีเมนต์จะสามารถทำได้ แต่สำหรับวิธีการเพาะพันธุ์ปลานิลในบ่อซีเมนต์เกษตรกรจะสามารถจัดการพื้นที่ให้เลียนแบบธรรมชาติได้ จึงเหมาะสำหรับเกษตรกรที่มีเนื้อที่จำกัด การบริหารจัดการจะง่าย และเก็บรวบรวมลูกปลาได้ง่ายกว่าการเพาะและขยายพันธุ์ปลานิลในบ่อดินโดยทั่วไป  วิธีการคัดพ่อแม่พันธุ์ปลานิล : ปลานิลเพศผู้ ลักษณะติ่งเพศใต้ท้องจะยาว ปลายจะแหลมปลานิลเพศเมีย ลักษณะติ่งเพศใต้ท้องจะกลมคล้ายรูปหัวใจ ขั้นตอนวิธีการเลี้ยงเพื่อเพาะพันธุ์ปลานิล : 1. จัดเตรียมบ่อซีเมนต์ ขนาดความสูง 1 เมตร ความกว้างความยาวตามความเหมาะสม ต่อท่อ PVC เจาะรูที่ความสูง 50-80 ซม.เพื่อใช้สำหรับควบคุมระดับน้ำ (ควรจัดเตรียมบ่อในพื้นที่กลางแจ้งเพราะแสงแดดจะช่วยลดปริมาณเชื้อโรคและปริสิตในน้ำได้ดีกว่าพื้นที่ในร่ม)2. โรยปูนขาวที่พื้นบ่อให้ทั่ว แล้วใส่ดินตามลงไปในก้นบ่อ(ดินร่วนปนทราย)ที่ความสูงประมาณ 30 ซม. จากนั้นโรยปุ๋ยคอกบางๆไว้บนหน้าดิน 3. ทำการปล่อยน้ำลงไปในบ่อทิ้งไว้อย่างน้อย 1 สัปดาห์ ควบคู่ไปกับการจัดหาพืชน้ำ อาทิ ต้นบอน หรือผักตบชวา ใส่ลงไปในบ่อเพื่อใช้สำหรับเป็นอาหารปลาและเป็นที่หลบแดดซ่อนตัว4. คัดเลือกพ่อ-แม่พันธุ์ปลานิลที่มีอายุตั้งแต่ 3-6 เดือนขึ้นไป ปล่อยลงไปเลี้ยงในอัตราส่วนปลาตัวผู้ต่อปลาตัวเมีย 1:2 ต่อพื้นที่ 1 […]

ชีวิตที่หรูหรา-มีคุณภาพครบถ้วนทั้งปัจจัย 4 ไม่ได้มีเฉพาะคนที่อยู่ในใจกลางเมือง ที่เต็มไปด้วยความเจริญทั้งด้านเทคโนโลยี แสงสี และความสมบูรณ์พร้อมด้านสาธารณูปโภค หากว่า ชีวิตครอบครัวของ “สันติชัย จงเกียรติขจร” เกษตรกร ที่เชิงเขาสันกาลาคีรี อ.เบตง จ.ยะลา นั้นหรูหรา มีระดับ ที่คนในเมืองต้องอิจฉา เขาตื่นมา “กดเงิน” จากต้นมังคุด ด้วยออเดอร์ทางโทรศัพท์ ได้เงินสดๆ ก่อนเที่ยงวัน 4,000 บาท ตามด้วย “ตักเงิน” จากปลานิลในบ่อหลังบ้าน 100 กิโลกรัม รับเงินสดม้วนกลม-มัดด้วยหนังสติ๊ก อีก 9,500 บาท ลูกๆ และภรรยาของ “สันติชัย” เชี่ยวชาญในการรับแขก ทั้งที่เป็นลูกค้า และข้าราชการ ที่มาดูงานอย่างต่อเนื่อง อาหารเที่ยงที่ทำจากปลา ขนมหวาน และผลไม้ ที่ถูกจัดขึ้นโต๊ะรับแขกที่มาจาก หน้าบ้าน ทุกจาน-ทุกอย่าง “สด” จากสวนหลังบ้าน “สันติชัย” เล่าอย่างถ่อมตนว่า เขามีหนี้เล็กน้อย ราว 2 ล้านบาท จากธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์ (ธกส.) […]

“ปลานิล” เป็นสัตว์น้ำเศรษฐกิจสำคัญของเชียงราย มีพื้นที่หลายแห่งเลี้ยงปลานิล แต่แหล่งผลิตใหญ่ที่สุดอยู่ที่อำเภอพาน เนื่องจากมีระบบชลประทานแม่ลาว ในปี 2561 เกษตรกรจำนวน 5,361 ราย เลี้ยงปลานิลได้ 21,563 ตัน สำหรับชาวบ้านตำบลศรีดอนชัย อำเภอเทิง ใช้วิธีเลี้ยงปลานิลแบบต้นทุนต่ำแนวอินทรีย์ช่วยให้มีคุณภาพ ปลอดภัย พร้อมแปรรูปสร้างมูลค่า ส่งขายตลาดสุขภาพ ขุดบ่อสร้างแหล่งน้ำทำเกษตรกรรมแล้วใช้เลี้ยงปลาและสัตว์น้ำหลายชนิด คุณพิชญาภา ณรงค์ชัย ประธานกลุ่มเลี้ยงปลานิลถิ่นล้านนาสู่สากล ตำบลศรีดอนชัย อำเภอเทิง จังหวัดเชียงราย เล่าว่า จุดเริ่มต้นมาจากการที่ชาวบ้านในชุมชนประสบปัญหาน้ำเพื่อใช้ทำเกษตรกรรมไม่เพียงพอจึงร่วมกันขุดบ่อของแต่ละบ้านเอง มีขนาดเล็ก-ใหญ่ ตั้งแต่ 3 งาน ไปจน 1 ไร่ หลังจากใช้ประโยชน์แล้วก็นำปลาไปเลี้ยงในบ่อเพื่อใช้บริโภคก่อน ต่อมาได้พัฒนาวิธีเลี้ยงจนมีคุณภาพ เป็นที่ต้องการของตลาด จึงรวมกลุ่มกันเลี้ยงเป็นอาชีพเพื่อเป็นรายได้ จากเริ่มที่จำนวน 6 บ่อ จนถึงวันนี้มีจำนวน 130 บ่อ ปลาที่เลี้ยงเป็นชนิดกินพืช อย่างปลานิล ปลาตะเพียน โดยไปซื้อพันธุ์ปลามาจากอำเภอต่างๆ รวมถึงที่ศูนย์เพาะพันธุ์ปลาด้วย แล้วเริ่มเลี้ยงกันจนถึงวันนี้เป็นเวลากว่า 4 ปี ใช้พืชผักเป็นอาหารทางธรรมชาติช่วยลดต้นทุน ประธานกลุ่มชี้ว่า อาหารที่ใช้เลี้ยงปลาจะเป็นผักบุ้ง หญ้า […]

ปัจจุบันนี้การเลี้ยงปลามีหลากหลายวิธี ทั้งการเลี้ยงตามธรรมชาติซึ่งมีการดูแลรักษาที่ง่ายแต่ให้ผลผลิตที่น้อย หรือจะเป็นการเลี้ยงในบ่อดิน มีการดูแลรักษายากแต่ให้ผลผลิตที่มาก เพราะน้ำในบ่อจะมีเชื้อโรคต่างๆ ซึ่งทำให้เกิดโรคระบาดและมีกลิ่นโคลน เวลาซื้อหรือรับประทานอาจจะไม่ชอบสักเท่าไหร่ การเลี้ยงปลานิลในบ่อดินนั้นมักสร้างปัญหาให้กับผู้เลี้ยงเป็นอย่างมาก คุณพรชัย บัวประดิษฐ์ ประธานชมรมผู้เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำบางหัก 24 หมู่ 2 ต.บางหัก อ.พานทอง จ.ชลบุรี ได้แนะเทคนิคการเตรียมบ่อเลี้ยงปลานิลไร้กลิ่นโคลน คือให้เกษตรกรตากบ่อ 10-15 วันก่อน จึงทำการปล่อยน้ำเข้าบ่อ แล้วเติมน้ำอามิ (น้ำเหลือจากการทำผงชูรส) เพื่อเป็นการสร้างไรแดงให้เป็นอาหารตามธรรมชาติของปลานิล ในปริมาณ 50 ลิตรต่อไร่ จากนั้นควรเปิดเครื่องตีน้ำและให้อากาศด้วย ไม่อย่างนั้นน้ำในบ่ออาจเสียได้ เพียงเท่านี้ปลานิลที่เลี้ยงในบ่อดินก็จะไม่มีกลิ่นโคลนแถมยังสามารถเจริญเติบโตได้ดีเพราะได้อาหารจากธรรมชาตินอกเหนือจากอาหารหลัก และยังจำหน่ายได้ราคาที่สูงขึ้นอีกด้วย