สำหรับผู้เลี้ยงวัวเนื้อมือใหม่ จำเป็นที่จะต้องเรียนรู้และเพิ่มพูนประสบการณ์ รวมถึงเทคนิคในการเลี้ยงวัว เพราะในการเลี้ยงวัวเนื้อนั้นมีขั้นตอน รายละเอียดปลีกย่อยที่น่าสนใจ ควรที่จะนำไปปฎิบัติเพื่อให้การเลี้ยงวัวเนื้อได้ประสิทธิภาพ ได้ผลที่ดี สามารถทำกำไรในระยะเวลาสั้นและมีมูลค่าที่น่าพึงพอใจสำหรับผู้เลี้ยง เทคนิคที่ว่านั้นได้แก่ 1 เตรียมพื้นที่ในการเลี้ยงวัว พื้นที่ที่จะเลี้ยงวัวคือพื้นที่ที่วัวจะอยู่เติบโต ใช้ชีวิตในช่วงเวลาก่อนที่วัวจะพร้อมสู่การนำไปขายได้ เนื่องจากวัวเป็นสัตว์ที่มีขนาดตัวใหญ่ พื้นที่ในการเลี้ยงจึงต้องใช้บริเวณที่มีขนาดใหญ่เหมาะสม การเลี้ยงวัวมีได้สองลักษณะคือ การเลี้ยงแบบชาวบ้านที่เลี้ยงไปตามทุ่งตามนา การเลี้ยงแบบนั้นจำเป็นต้องมีคนคอยเฝ้า มีพื้นที่ใกล้เคียงที่สามารถนำวัวไปเดิน มีหญ้าให้วัวแทะเล็ม ส่วนอีกลักษณะหนึ่งคือการเลี้ยงแบบฟาร์ม ต้องมีการทำคอกรวมถึงรางอาหารรางน้ำที่ถูกสุขลักษณะ มีความสะอาดสำหรับวัว มีขนาดคอกที่กว้างขวางเพียงพอ 2 การเลือกพันธุ์วัวเนื้อที่จะเลี้ยง พันธุ์ของวัวเป็นอีกสิ่งที่สำคัญที่จะต้องนำมาพิจารณาเป็นพิเศษ พันธุ์ที่จะเลือกมาเลี้ยงจะต้องดูจากความเหมาะสมของลักษณะการเลี้ยงรวมถึงสถานที่ ท้องถิ่นที่จะเลี้ยงด้วย เพราะหากเลือกพันธุ์ที่ไม่เหมาะสมจะได้ผลที่ไม่ดี วัวมีน้ำหนักน้อย เลี้ยงยาก อาจไม่แข็งแรงได้ พันธุ์ของวัวมีทั้ง วัวเนื้อพันธุ์พื้นเมือง วัวเนื้อพันธุ์ต่างแดน วัววเนื้อพันธุ์ผสมซึ่งถูกผสมสายพันธุ์ให้เหมาะกับสถานที่เลี้ยง 3 ศึกษาหาความรู้เพิ่มเติม ผู้เลี้ยงต้องมีการศึกษาหาความรู้ให้ลึกซึ้งลงรายละเอียดเกี่ยวกับวัวที่เลี้ยง สายพันธุ์ที่เลี้ยง ธรรมชาติของวัวพันธุ์นั้น สามารถปรับวิธีการเลี้ยงให้เข้ากับนิสัยใจคอ ลักษณะของวัว ต้องรู้ถึงจุดเสี่ยงที่จะทำให้วัวเกิดโรค หรือข้อเด่น จุดได้เปรียบที่จะทำให้วัวเติบโตเร็วแข็งแรงมีน้ำหนักมีลักษณะที่ดี สามารถขายได้ราคา 4 ศึกษาการตลาด เกษตรกรมือใหม่ไม่เพียงแต่จะต้องรู้จักมีความเชี่ยวชาญการเลี้ยงวัวเท่านั้น แต่ควรจะเรียนรู้และศึกษาเทคนิคกลไกตลาดในการค้าวัวเนื้อ หาแหล่งที่รับซื้อที่ได้ราคา รู้จังหวะในการขายเพื่อให้ได้ราคาที่ดีด้วย เพราะการจะประสบความสำเร็จในการเลี้ยงวัวเนื้อ […]

เลี้ยงวัวขุนเป็นคนแรกของหมู่บ้าน คุณสังวน ดาปาน ที่บ้านเลขที่ 6 หมู่ 2 ตำบลหนองลาน อำเภอท่ามะกา จังหวัดกาญจนบุรี คุณสังวน เล่าว่า ทำวัวขุนมานานกว่า 25 ปีแล้ว และเป็นคนแรกของหมู่บ้านแห่งนี้ที่เริ่มเลี้ยงวัวขุน “สมัยแรกๆ ที่ผมเริ่มเลี้ยงวัวขุนผมซื้อวัวตัวละ 3,000-4,000 บาท มาเข้าขุน ตอนนั้น วัวยังราคาถูกมาก ไม่เหมือนตอนนี้ ที่ราคาตัวละเกือบ 20,000 บาท สมัยก่อนผมขุนครั้งละประมาณ 30 ตัว เพราะยังมีเรี่ยวแรง มีช่องทางหาทุนก็ขุนได้ครั้งละหลายตัว” คุณสังวน เริ่มเล่า จากวันนั้นจนวันนี้ที่คุณสังวนเก็บเกี่ยวประสบการณ์ในการทำวัวขุนมาค่อนชีวิตวันนี้ คุณสังวนจึงมีวัวเลี้ยงเอาไว้แค่ 8 ตัว “ผมเลี้ยงวัวแม่พันธุ์เอาไว้ 4 ตัว อีก 4 ตัวเป็นวัวที่กำลังขุนอยู่ ก็ทำตามกำลังทุนและกำลังกายที่เรามี ที่ผ่านมาไม่ว่าจะอย่างไรก็ไม่เคยเลิกเลี้ยงวัวแม้ว่าแม่บ้านผมจะขอให้เลิกเลี้ยงหลายครั้งผมก็ยังดื้อ” คุณสังวน เล่าไปยิ้มไป ทุนน้อยขุนวัวเล็กเน้นชาร์โรเล่ส์ มาดูในส่วนของวัวขุนกันก่อน ตอนนี้คุณสังวนมีวัวขุนอยู่ 4 ตัว ที่เน้นวัวลูกผสมชาร์โรเล่ส์เป็นหลัก คุณ สังวน […]

ลักษณะและขนาดของคอกโคขุนย่อมแตกต่างกันไปทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสภาพสถานที่และขนาดของกิจการแต่ก็พอจะสรุปหลักการได้ดังนี้1.สถานที่ควรเป็นที่ดอนระบายน้ำได้ดีหรืออาจจะต้องถมพื้นที่ให้สูงกว่าระดับปกติเพื่อไม่ให้น้ำขังในฤดูฝนมีทางให้รถบรรทุกเข้าออกได้เพื่อความสะดวกในการนำโคเข้าขุนและส่งตลาดให้ความยาวของคอกอยู่ทิศตะวันออกถึงตะวันตกวางแผนให้สามารถขยายกิจการได้ในอนาคต 2.ขนาดของคอกโรงเรือนอาจะประกอบด้วยคอกขังเดี่ยวหลายๆ คอกตามจำนวนโคที่ต้องการขุนแต่ละคอกควรมีขนาดกว้าง 2 เมตร ยาว 4 เมตร หารต้องการขุนแบบรวมหลายตัวในคอกเดียวกันพื้นที่คอกไม่ควรน้อยกว่า 8 ตารางเมตรต่อตัวซึ่งพื้นที่ดังกล่าวควรมีหลังคาอยู่ประมาณ 1 ใน 3 ก็เพียงพอแล้วส่วนที่เหลือให้เป็นที่โล่งหรือมีร่มไม้ก็ยิ่งดีถ้าพื้นที่ต่อตัวน้อยเกินไปจะมีปัญหาเรื่องพื้นคอกแฉะแม้กระทั่งฤดูแล้งแต่ถ้ามากเกินไปก็จะต้องเสียพื้นที่มากและสิ้นเปลืองค่าใช้จ่ายในการสร้างคอกมากขึ้นถ้าจะสร้างหลังคาคลุมพื้นที่คอกทั้งหมดก็ได้มีข้อดีที่ไม่ทำให้พื้นคอกแฉะในฤดูฟนแต่ก็มีข้อเสียหลายประการคือสิ้นเปลืองโดยใช่เหตุและโคอาจจะขาดวิตามินดีเพราะไม่มีโอกาสได้รับแสงแดดเลย 3.พื้นคอกพื้นคอกโคขุนสามารถเทคอนกรีตทั้งหมดได้ก็เป็นการดีเพราะจะสามารถแก้ปัญหาเรื่องพื้นคอกเป็นโคลนในฤดูฝนได้แต่ต้องการประหยัดก็อาจจะเทคอนกรีตเฉพาะพื้นคอกส่วนที่อยู่ใต้หลังคาก็ได้หากพื้นคอกส่วนใต้หลังคาเป็นดินจะมีปัญหาเรื่องพื้นเป็นโคลนไม่ว่าจะเป็นฤดูแล้งหรือฤดูฝนพื้นคอนกรีตหนา 7ซ.ม โดยไม่ต้องผูกเหล็กสามารถรับน้ำหนักโคขุนได้สำหรับฟาร์มขนาดใหญ่ถ้าต้องการให้รถแทรกเตอร์(รถไถ)เข้าไปในคอกได้จำเป็นจะต้องเทคอนกรีตให้หนา 10 ซ.ม และผูกเหล็กหรือไม้รวกก็ได้ผิวหน้าของพื้นคอนกรีตควรทำให้หยาบโดยใช้ไม้กวาดมือเสือครูดให้เป็นรอยและพื้นคอกควรมีความลาดเอียงจากด้านหน้าลงด้านหลังคอกประมาณ 2-4% หรือทำมุมประมาณ 15 องศากับพื้นราบเพื่อให้น้ำล้างคอกและปัสสาวะไหลลงท้ายคอกได้ง่ายขึ้นท้ายคอกควรมีร่องน้ำกว้างประมาณ 30 ซ.ม พื้นรางลาดเอียงไปตามแนวที่ต้องการระบายน้ำออกไป เมื่อพ้นแนวคอกควรทำทางหรือร่องน้ำไห้ไหลไปใช้ในแปลงหญ้าได้ด้วยพื้นคอกส่วนใหญ่ที่เป็นคอนกรีตใต้หลังคาควรจะปูด้วยวัสดุที่ซับความชื้นได้ดีได้แก่ แกลบ,ขี้กบ,ขี้เลื่อย,ฟางหรือซังข้าวโพด เป็นต้น ข้อดีก็คือทำให้โคไม่ลื่นไม่จำเป็นต้องทำความสะอาดคอกทุกวันอีกทั้งมูลโคพร้อมวัสดุรองพื้นนี้นับว่าเป็นปุ๋ยหมักอย่างดีสำหรับแปลงหญ้าการเปลี่ยนวัสดุรองพื้นคอกควรทำ 1-2 ครั้งต่อเดือนในฤดูฝนและประมาณ 3 เดือนต่อครั้งในฤดูแล้ง,แกลบ 1 ลูกบาศก์เมตรสามารถปูพื้นคอกได้ 10-12 ตารางเมตร(หนาประมาณ 7 ซ.ม)หรือแกลบ 1 กระสอบป่านหรือแผ่นยางใช้ปูพื้นได้ 2 ตารางเมตรพื้นคอกส่วนที่เป็นพื้นดินหรือส่วนที่อยู่นอกหลังคาไม่จำเป็นต้องมีวัสดุรองพื้นควรทำบ่ากั้นแกลบไม่ให้ไหลจากส่วนใต้หลังคาคอนกรีตไปยังส่วนที่เป็นพื้นดินการปูวัสดุรองพื้นนี้อาจจะไม่จำเป็นเสมอไปทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมของแต่ละบุคคลผู้เลี้ยงโคขุนบางรายนิยมการล้างทำความสะอาดพื้นคอกทุกวันซึ่งได้ผลดีเช่นเดียวกันแต่สิ้นเปลืองแรงงานค่อนข้างมากจากประสบการณ์สรุปว่าในฤดูแล้งควรใช้วิธีปูวัสดุรองพื้นส่วนในฤดูฝนควรใช้วิธีทำความสะอาดคอกทุกวันมีผู้ทดลองใช้ซีเมนต์บล็อคเป็นพื้นคอกโคขุนแทนการเทคอนกรีตปรากฏว่าไม่สามารถทนน้ำหนักโคได้แต่ถ้าเป็นซีเมนต์บล๊อคที่สั่งอัดพิเศษโดยใส่ส่วนผสมปูนซีเมนต์ลงไปมากกว่าปกติจะสามารถใช้ปูเป็นพื้นคอกโคขุนได้ 4.หลังคาสามารถทำด้วยวัสดุต่างๆ กัน เช่น กระเบื้อง,สังกะสี,จากหรือแฝกถ้าหลังคามุงด้วยสังกะสีควรให้ชายล่างหลังคาสูงจากพื้นดินประมาณ 250 ซ.ม มิฉะนั้นจะทำให้อากาศภายในคอกในฤดูร้อนร้อนมากถ้าหลังคามุงจากหรือแฝกชายล่างของหลังคาควรให้สูงจากพื้นดิน 250 ซ.ม […]

สัตว์ที่ได้รับอาหารคุณภาพต่ำ จะส่งผลทำให้เจริญเติบโตช้า และผสมติดยาก จำเป็นต้องมีการเสริมแร่ธาตุเพื่อให้สัตว์ได้รับสารอาหารอย่างเพียงพอ โดยเฉพาะในช่วงหน้าแล้งที่พืชอาหารสัตว์ขาดแคลน หรืออาหารสัตว์มีคุณภาพต่ำ นายกนก ผ่องอรัญ เจ้าพนักงานสัตวบาลชำนาญงาน ศูนย์วิจัยและพัฒนาการปศุสัตว์เขต3 จังหวัดอำนาจเจริญ ให้สัมภาษณ์ผ่านรายการ Farmer info ท่างด่วนข้อมูลการเกษตร ทางสถานีวิทยุร่วมด้วยช่วยกัน จ.อุบลราชธานี FM. 102.75 MHz. ว่า สัตว์ที่เลี้ยงในปัจจุบันจะเจริญเติบโตช้า และมีอัตราการผสมติดต่ำ โดยเฉพาะโค-กระบือ ที่เลี้ยงแบบปล่อยทุ่ง ผู้เลี้ยงจะให้กินฟางแห้งเป็นอาหาร เพราะหาง่ายและราคาถูก ส่งผลให้สัตว์ขาดสารอาหาร จึงจำเป็นต้องมีการเสริมแร่ธาตุให้กับสัตว์ โดยใช้แร่ธาตุผงมาผสมกับอาหารสัตว์ เช่น ผสมกับรำข้าวหรือฟางแห้ง ในอัตราส่วน แร่ธาตุผง 1 ส่วน : รำข้าวหรือฟางแห้ง 200 ส่วน นำไปให้กินเป็นประจำ จะทำให้โค-กระบือเจริญเติบโตเร็ว โดยใช้ระยะเวลาเลี้ยงสั้นลง แม่พันธุ์ผสมติดง่าย และยังช่วยประหยัดต้นทุนค่าอาหารสัตว์ได้อีกด้วย หมายเหตุ : แร่ธาตุผงสำหรับสัตว์นั้น เกษตรกรสามารถทำเองได้ง่ายๆ เพียงนำเกลือ 4 ส่วน + ไดแคลเซียม 4 ส่วน + […]

“การเลี้ยงวัวเนื้อ” ส่วนมากจะมีกำไรก็ต่อเมื่อต้องขายวัวให้ได้ราคาสูงเท่านั้น บางรายเลี้ยงวัวไม่ได้มีเป้าหมายหวังผลตอบแทนทางเศรษฐกิจเพียงอย่างเดียว เลี้ยงด้วยใจรัก บางรายมีใจชอบบางลักษณะที่ไม่ใช่ลักษณะทางเศรษฐกิจแท้จริง เช่น สี ความยาวของหู ความสูง ความสวยงาม มีกลยุทธ์อะไรบ้างเพื่อจะเลี้ยงวัวให้มีกำไรสม่ำเสมอ 1. ค่าอาหารวัวแพงหน้าแล้ง : หน้าฝนอาหารสมบูรณ์อาจลืมเก็บสำรองไว้หน้าแล้ง เช่น หญ้าแห้ง หญ้าหมัก 2. คลอดลูกผิดเวลา : ส่วนมากปล่อยผสมพันธุ์ออกลูกตลอดปี ควรวางแผนผสมให้เกิดช่วงปลายแล้งหรือต้นฝนอาหารอุดมสมบูรณ์ เกิดหน้าแล้งผอมทั้งแม่และลูกขายไม่ได้ราคา 3. เลี้ยงวัวไม่มีประสิทธิภาพ : กลยุทธ์การเลี้ยงวัวด้วยแปลงหญ้าคุณภาพ คือ การเพิ่มน้ำหนักของวัวที่ดีที่สุด ลดค่าใช้จ่ายในการซื้ออาหาร ปัจจุบันลงทุนรั้วล้อมแปลงหญ้าเป็นเรื่องง่ายใช้รั้วไฟฟ้า 4. พันธุ์วัวไม่ตรงกับที่หวัง : เลือกพันธุ์วัวผิดไม่เหมาะกับสภาพฟาร์ม ไม่ตรงที่ตลาดต้องการ เคล็ดลับเลือกวัว“เลี้ยงง่าย โตเร็ว เนื้อมาก ซากดี” เช็คตามหัวข้อเลือกพันธุ์ที่ตอบโจทย์เรามากที่สุด 5. ทักษะการคัดวัว : ลักษณะทางพันธุกรรมที่ไม่ดีต้องคัดทิ้ง บางลักษณะรักษาได้ควรเก็บไว้ การผสมไม่ติด ให้ลูกห่าง เจ็บป่วยเรื้อรัง แคระแกรน โตช้า วิเคราะห์รวมเป็นโปรแกรมคัดทิ้งวัว 6. ไม่เคยวิเคราะห์อาหารและใช้บริการนักโภชนาการด้านปศุสัตว์ : อาหารสำคัญอย่างยิ่งต่อการเจริญเติบโตและการให้ผลผลิต ควรขอคำปรึกษานักวิชาการด้านอาหารสัตว์บ้าง 7. มีฝูงเล็ก ๆ จำนวนมาก : อาจเป็นกลยุทธ์จัดโปรแกรมให้อาหารที่ดี […]

โคขุน หมายถึง การเลี้ยงโคที่ยังอายุน้อยให้เติบโตอย่างรวดเร็วในช่วงเวลาสั้นๆ โดยการให้อาหารแก่โคที่มีคุณค่าทางอาหารสูง ทั้งอาหารหยาบ และอาหารข้นอย่างเต็มที่ ในสภาพการเลี้ยงแบบขังคอกอย่างเดียวหรือร่วมกับการปล่อยแปลงหญ้า ผู้เลี้ยงโคขุนแบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ 1. ผู้เลี้ยงเพื่อผลิตลูกโคขุน หรือเรียก ฟาร์มพ่อพันธุ์-แม่พันธุ์ โดยจะเลี้ยงแม่พันธุ์โคเพื่อผลิตลูกโค เมื่อลูกโคหย่านม (7-8 เดือน) ก็จะขายให้แก่ผู้เกษตรกรรายอื่นเพื่อนำไปขุนหรือเลี้ยงเป็นพ่อแม่พันธุ์ต่อไป การเลี้ยงลักษณะนี้มักมีแม่พันธุ์หลายตัว และต้องใช้พื้นที่มากพอ 2. ผู้เลี้ยงโคขุน เป็นการเลี้ยงโคขุนที่ได้จากการซื้อลูกโคหรือซื้อโคที่มีอายุน้อยจากแหล่งต่างๆ เพื่อนำมาเลี้ยงดูให้เติบโตอย่างรวดเร็ว มักเป็นการเลี้ยงแบบคอกหรือปล่อยแปลงหญ้า ซึ่งอาจใช้พื้นที่มากตามจำนวนที่เลี้ยงโค 3. ผู้เลี้ยงวัวมัน เป็นการเลี้ยงโคขุนที่ใช้โคที่มีอายุมากหรือร่างกายซูบผอมที่หาซื้อจากแหล่งต่างๆ เพื่อนำมาเลี้ยงขุนให้มีน้ำหนักเพิ่มขึ้นก่อนส่งจำหน่าย การเลี้ยงลักษณะนี้จะเป็นการเพิ่มน้ำหนักโคที่เกิดจากฟื้นฟูโคให้มีกลับมาอ้วนหรือเป็นการเพิ่มไขมันเป็นหลัก เนื่องจากเป็นโคที่มีร่่างกายซูบผอมหรือมีอายุมากแล้ว ประเภทธุรกิจโคขุน 1. แบ่งตามขนาดของกิจการ – รายย่อย มักเลี้ยงโคขุนเพียง 2-10 ตัว โดยการใช้อาหารในท้องถิ่นหรืออาหารข้นที่เตรียมเอง รวมถึงการซื้อจากท้องตลาด มักใช้แรงงานในครอบครัวเป็นหลัก มีพื้นที่น้อย – ขนาดกลาง เลี้ยงโคขุน 30-50 ตัว ต้องใช้พื้นที่มาก ทั้งคอกโค และแปลงหญ้า มีการใช้อาหารข้นที่ผสมเอง และต้องจ้างแรงงาน – ขนาดใหญ่ มักเลี้ยงโคขุนมากกว่า 50 […]